نقش رسانه‌ها در تامین سلامت روانی در دوران کرونایی
نقش رسانه‌ها در تامین سلامت روانی در دوران کرونایی
بـدون تردیـد یکـی از مهمتریـن اثرات مخرب شیوع ویروس کرونا طی ۹ ماه گذشته در سراسر جهان ، افزایش روز افزون عوارض و آسـیب هـای فردی در حوزه سلامت روان می باشد .

به گزارش جویباران،فوت صدها هزار نفر انسان مبتلا به این ویروس طی ۹ ماه گذشته و از دست دادن تعداد زیادی از پزشکان و کادر بهداشتی درمانی ، ترس ابتلا به این ویروس کشنده در میان افراد و خانواده ها، بویژه گروه های پر خطر دارای بیماریهای زمینه ای و ایضا سالمندان ، اجرای طرح فاصله گذاری اجتماعی و دوری خانواده و اطرافیان از یکدیگر بعنوان بهترین راهکار کاهش شیوع ویروس منحوس تا کنون ، بروز مشکلات عدیده معیشتی میلیونها انسان در سراسر جهان ، نبود درمان‌ قطعی ، بیکاری و در نتیجه کاهش درآمد، فقر و نداری ، تغییر در سبک زندگی خانواده‌ها باعث گسترش شدید اسـترس، اضطراب و گاهی ترس زمینه‌ای شد که زنگ خطر شیوع بیماری‌های سلامت روان به صدا در بیاید و این خود موجی از نگرانیها را در بین کارشناسان فراهم کرده است .

اما آنچه که می‌تواند بر این زخم های روحی و روانی در کنار سیاست‌های دولت و نهادهای مسئول التیام ببخشد ، رسانه ها و شبکه های اجتماعی بویژه رسانه ملی است تا نقش تاریخی خویش را بخوبی ایفا نماید. نیک می‌دانید زندگی بشر امروزی به شدت متاثر از حضور رسانه و شبکه های مجازی است بطوریکه شاهد تحولات بنیادین در ساختار سیاسی ، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی ، نهاد ها و سازمان ها، ارزش ها و هنجارها تحت تاثیر القائات و محتواهای رسانه ای هستیم مهمتر اینکه این مهاجم ناخوانده توانست سد آهنین مقاومت در برابر مدرنیزاسیون را به شدت متزلزل نموده ، تحولات شگرف در گذار از زندگی سنتی به سمت زندگی مدرن و دیجیتالی را تسهیل نماید
این تحولات خارق العاده کرونایی باعث بروز بحران های عمیق روحی، آسیب های فراوان اجتماعی و معضلات عدیده فرهنگی و در نتیجه در حوزه سلامت روح و روان افراد جامعه خواهد شد.

توصیه به ماندن در خانه ، پرهیز از حضور در میان بستگان نزدیک و حتی خانواده، از هم پاشیدگی دور همی های خانوادگی و مراسم جشن ، عروسی ، مهمانی و حتی عزاداری بستگان برای در امان ماندن از شر ویروس منحوس ، به شدت موجب تقویت فردگرایی شده است. به گفته روانشناسان اجتماعی، یکی از نهاد های موثری که در کاهش اثرات مخرب آسیب های فردی و اجتماعی کرونایی می تواند موثر باشد ، رسانه ها و شبکه های اجتماعی ، بویژه رسانه ملی است.
در این راستا  می‌توان ۳ نقش موثر برای رسانه های رسمی و مورد وثوق جهت کم کردن اثرات مخرب کرونا متصور بود:
نقش افزاینده برای بالا بردن سطح آگاهی افراد جامعه با کارکرد آموزشی.
در این راستا توصیه می گردد ارائه آموزش های سلامت محور در راس رسانه ملی قرار گیرد ، حضور کارشناسان، بویژه روانشناسان و جامعه شناسان در جهت تقویت مولفه های مربوط به تاب آوری اجتماعی در برابر این بحران، تولید برنامه های مفرح، امید آفرین و نشاط آور، تقویت مولفه‌های مربوط به سرمایه اجتماعی جامعه نظیر بالا بردن اعتماد اجتماعی، مشارکت اجتماعی برای همراهی بیشتر مردم با سیاست‌های ستاد ملی کرونا . چرا که هر چقدر میزان مشارکت برای رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی بیشتر گردد، میزان شیوع و همه گیری این ویروس نیز به مراتب کمتر خواهد شد .

نقش بازدارندگی رسانه‌ها
در این مسیر رسانه‌ها باید با ارائه تصویر روشن از مجموعه اقدامات، ضوابط و دستورالعمل‌ها ، از انتشار شایعات، اخبار ضد ونقیض و پیام های گمراه کننده بکاهند . پرهیز از دامن زدن به دوقطبی‌های کاذب بین نهادهای عمومی و مردم ،جلوگیری از سیاه نمایی‌هایی جهت دار ، و توجه به گردش آزاد اطلاعات با هر گونه موج سواری رسانه ای رسانه های بیگانه غلبه کنند .

تعیین کنندگی رسانه‌ها
دست آخر اینکه تلاش موثر رسانه ها برای همراهی بیشتر آحاد جامعه در عمل به توصیه ها پزشکی و بهداشتی ، همراه کردن نخبگان سیاسی ، گروه ها ، احزاب و سازمان های مردم نهاد در حمایت از اقشار آسیب پذیر و رفع مشکلات معیشتی، تقویت حس نوع دوستی ، میهن پرستی و از خود گذشتگی، تقویت باورهای ایمانی و الگوهای اخلاقی بعنوان مهمترین مولفه افزایش سرمایه اجتماعی جامعه از مهمترین کار کرد های رسانه های دلسوز و کارآمد در دوران کرونا می باشد .بهر حال رسانه در شرایط کرونایی امروز ، میتواند بعنوان یک روانپزشک اجتماعی در بالا بردن تاب آوری اجتماعی نقش موثری ایفا نماید.استفاده مناسب از فضای مجازی ، شبکه های اجتماعی و پیام رسان ها و سایر ابزارهای تبلیغاتی توسط ، افراد حقیقی و حقوقی شناسنامه دار در تولید محتوای مناسب و باز نشر آن در رسانه ها وظیفه دیگری است که صاحبان رسانه با توجه به سلایق مختلف آحاد مردم میتوانند رسالت تاریخی خویش را بخوبی ایفا کنند.

  • نویسنده : محمد مدانلو‌